Rząd zatwierdził nową procedurę wpisywania nazwisk

Posiedzenie Rządu zatwierdziło projekt uchwały przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, której celem jest stworzenie warunków prawnych dla prawidłowej realizacji przepisów ustawy o wpisywaniu imienia i nazwiska osoby, która wejdzie w życie 1 maja.

18 stycznia 2022 roku w Sejmie przyjęto ustawę o wpisywaniu imienia i nazwiska osoby w dokumentach określającą podstawowe wymogi wpisywania imion i nazwisk osób w dokumentach tożsamości obywatela Republiki Litewskiej, aktach stanu cywilnego i innych dokumentach urzędowych.

Projekt uchwały określa zasadnicze postanowienia, że nazwiska obywatela Republiki Litewskiej należy pisać literami litewskimi zgodnie z ustawami, uchwałami Państwowej Komisji Języka Litewskiego, innymi aktami prawnymi lub zaleceniami dotyczącymi wpisywania nazwisk, i różnice płciowe. Od tych wymagań można odstąpić tylko w wyjątkowych przypadkach.

Przepisy określające przypadki wyjątkowe mają na celu zamknięcie luk regulacyjnych, które uniemożliwiały osobom fizycznym utrwalenie ich nazwisk w ich oryginalnej formie i zmuszały je do każdorazowej obrony prawa do nazwiska.

Zdaniem minister sprawiedliwości Eweliny Dobrowolskiej w ostatnich latach nie było wyroków sądowych odmawiających nadawania osobom nazwisk osób z literami Q, W, X, więc jasne jest, że nowy porządek dotyczy nie tylko ludności kraju, ale także prawnie uzasadnione.

„Już dziś sądy pozwalają na wpisywanie w dokumentach osobowych nazwisk z literami Q, W, X, a także kombinacji nietypowych dla języka litewskiego, np. nazwiska z dwoma literami „n”. Te orzeczenia sądowe weszły w życie, a nazwiska takich osób są rejestrowane w ewidencji ludności lub nieruchomości i zawierane są z nimi umowy ”- mówi E. Dobrowolska.

Zdaniem ministra nowa regulacja prawna przyczyni się również do zmniejszenia obciążenia sądów pracą. W 2020 r. sądy uwzględniły 79 wniosków o zmianę nazwisk, w 2021 r. uwzględniono 45 takich wniosków, a w tym roku wszczęto 21 sprawę.

Obecnie, ze względu na luki regulacyjne, zdarzają się przypadki, w których rodziny mieszane, zazwyczaj dzieci z podwójnym obywatelstwem, posiadają dwa paszporty z różnymi nazwiskami, przez co stają przed problemami związanymi z ich identyfikacją.

Ponadto Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że odmienne sformułowanie tego samego nazwiska w odniesieniu do dwóch osób w jednej parze może powodować dla tych osób poważne niedogodności zarówno w ich życiu zawodowym, jak i prywatnym.

Po wejściu w życie nowego rozporządzenia nazwiska tych osób będą mogły być pisane alfabetem łacińskim bez akcentów w dokumentach osobowych:

- obywateli Republiki Litewskiej niebędących obywatelami litewskimi i ich dzieci. W ewidencji ludności będzie musiała być wskazana narodowość osoby innej niż litewska, a przy wpisywaniu imion dziecka – narodowość rodziców lub jednego z nich. Jedynie imiona i nazwiska z nomenklatury narodowej zgodnie z zasadami języka narodowego mogą być pisane czcionkami nielitewskimi;

- obywatela Republiki Litewskiej, który nabył imię lub nazwisko w obcym państwie, w którym mieszka lub mieszkał, i wpisuje się je tymi znakami u źródła dokumentu;
- obywatela Republiki Litewskiej, który wybiera nazwisko małżonka, którego nazwisko u źródła dokumentu jest zapisane literami nielitewskimi;
- obywatela Republiki Litewskiej, którego imię rodziców lub jednego z rodziców jest napisane czcionką nielitewską u źródła dokumentu.

Podczas pisania lub przepisywania nazwisk będzie można zapisać te litery z akcentami, które są w alfabecie litewskim, a także można skreślić dodatkowe znaki - myślnik, apostrof, nawiasy, kropkę.

Postanowienia projektu uchwały wejdą w życie 1 maja bieżącego roku.